Dag van de Vrijmetselarij 2013

Ook dit jaar hebben wij ons weer mogen verheugen op een grote opkomst. Velen hebben een kijkje genomen in ons prachtige Ordegebouw en hebben de aanwezige vrijmetselaren de oren van het hoofd gevraagd over het pand en de vrijmetselarij.

Dank voor uw komst en voor de achterblijvers: volgend jaar kunt u de herkansing in en hopen wij u dan alsnog te mogen begroeten.

R.V.B. Kroon



De Grootmeester opent zijn monumentale deuren.
ordecentrum, museum en Haagse Loges

Grootmeester Willem S. Meyer

Het nationale hoofdkwartier van de Orde van Vrijmetselaren is gevestigd in dit grote en schitterend ingerichte en gedecoreerde herenhuis. Grote kans dus dat u op zaterdag 14 september de Grootmeester van de Orde tegen het lijf loopt. Maar ook anderszins is het gebouw en het programma boeiend genoeg om er te gaan kijken.

Voorgevel

 


Programma
- Rondleiding door het historische ordegebouw
- Informatie over vrijmetselarij door leden van de    Haagse Loges
- tentoonstelling in het achtergelegen koetshuis, waar het museum en de collecties zijn ondergebracht
- videopresentaties
- brochures

Tijden
Zaterdag 14 september, 10-17u
Zondag 15 september, 10-17u

Locatie
Prinsessegracht 27, ’s-Gravenhage (t.o. Malieveld)
Het Logegebouw aan de 2e Sweelinckstraat is 14 september gesloten.
De Loges presenteren zich aan de Prinsessegracht.

bijzonderheden
Dit in circa 1730 gebouwde pand is een gaaf bewaard gebleven patriciërswoning. De bel-etage is grotendeels in oorspronkelijke staat  en heeft drie rijk gedecoreerde kamers. De linkervoorkamer is gedecoreerd in een

Achtergevel

prachtige Lodewijk XIV-stijl. De schilderingen boven de deuren en de schouw dateren uit 1750. Het plafond in de achterkamer uit 1731 is een allegorisch tafereel met in de hemel zwevende mythologische figuren. Rond dit centrale plafondschilderstuk zijn vier monochroom uitgevoerde hoekschilderstukken aangebracht met historische of mythologische afbeeldingen. Het hoekstuk bij de toegangsdeur vanuit de overloop van het trappenhuis stelt het begin van Vergilius heldendicht Aeneïs voor: Aeneas vlucht uit het brandende Troje met op zijn rug zijn vader Anchises en aan de hand zijn zoontje Ascanius. Boven de deuren hangen vogelschilderijen gevat in een sierlijke rococolijst. De Lodewijk XIV-schouwmantel heeft een boezem in rococostijl. De voormalige eetkamer aan de tuinzijde bezit een complete interieurafwerking in Lodewijk XVI-stijl en is rondom voorzien van schilderingen uit 1779. In de geometrisch aangelegde tuin staat centraal een tuinvaas in de vorm van een zonnewijzer op een kunststenen sokkel. Het pand was vanaf 1915 tot eind van de vorige eeuw het hoofdkwartier van het Nederlandse Rode Kruis en is nu de hoofdzetel van de Orde van Vrijmetselaren.

In het achterliggende koetshuis is het Cultureel Maçonniek Centrum gevestigd. Hier kunt u kennis maken met het materiële erfgoed van de Vrijmetselarij. Er is een tentoonstelling te bezichtigen over de Vrijmetselarij in het dagelijkse leven, het thema van ‘de dag van de vrijmetselarij’.

Informatie orde en museum
Klik op:
Orde van Vrijmetselaren
Cultureel Maçonniek Centrum Prins Frederik

informatie Haagse Loges
Klik op:
webstek Haagse Loges

  

Salon (grote achterkamer)

Salon

Tuinkamer / eetkamer

Koetshuis waar het CMC (museum) in gehuisvest is.

Foto's ontleend aan: http://www.miriamad.nl/Europa/Nederland/DenHaag/Vrijmetselaren/DenHaag_vrijmetselaars.html
Deze site geeft ook nadere info over het pand.

Voor uw gemak is deze tekst hieronder "geplakt".

Het huis Prinsessegracht 27 behoort tot een rij monumentale panden die in de jaren 1705-1735 zijn gebouwd, als onderdeel van de “Nieuwe Uitleg”, de eerste planmatige stadsuitbreiding van Den Haag. De bouw was aan strikte voorschriften gebonden. De eenheid van stijl werd mede bereikt doordat voor de verschillende panden dezelfde bouwers verantwoordelijk waren: meester timmerman Jacob van Dijk en zijn vakbroeder Johannis Swaartveger, Van Dijks halfbroer Johannes Wapperom, meester metselaar, en Jan Baptist Luraghi, meester pleisterwerker en steenhouwer. Zij waren op verschillende fronten actief en traden op als projectontwikkelaar, aannemer en architect. Achter de huizen, aan de Jan Evertstraat, kwam een rij koetshuizen, helaas niet ongeschonden bewaard. Dit huis heeft nog wel zijn originele koetshuis.
Gebruiksgeschiedenis: 1729-1914 woonhuis; 1914-1993 hoofdkwartier van het Nederlandse Rode Kruis; 1993-heden hoofdkantoor van de Orde van Vrijmetselaren.

De Vrijmetselarij is een broederschap die in Nederland al meer dan 2,5 eeuw actief is. De huidige organisatie kreeg in 1756 vorm. Vrijmetselaren zijn lid van een loge, een plaatselijke vereniging. De Orde van Vrijmetselaren is de overkoepelende organisatie, een soort van federatie van de loges. Het huis Prinsessegracht 27 is de zetel van het Hoofdbestuur van de Orde en wordt als kantoorgebouw gebruikt. De Haagse loges zijn elders gevestigd.


In de hal hangt een monumentale kroonluchter, vervaardigd door de Amsterdamse zilversmid en vrijmetselaar G. Grevink. Deze werd in 1856 aan prins Frederik geschonken t.g.v. zijn 40 jarig ambtsjubileum als Grootmeester van de Orde; vandaar ook de 40 lichtjes. Aan het begin van WO II werd het door de Duitsers ontvreemd en al snel ter veiling gebracht. Daar werd de kroon herkend en vervolgens gekocht door Onderdenwijngaard (schuilnaam voor Polak), de heet stuk na de oorlog terugbracht naar het Ordegebouw.
Een groot schilderij van Bas de Poorter (1813-1880) portretteert prins Frederik als Grootmeester in vol ornaat en ten voeten uit. Prins Frederik (1797-1881), zoon van Koning Willem I en jongere broer van Willem II, was gedurende ruim 60 jaar Grootmeester van de Orde, van 1816 tot zijn dood. Hij is o.m. de grondlegger geweest van de fameuze verzamelingen van de Orde. Dit portret werd rond 1870 geschilderd t.g.v. zijn 70ste verjaardag. De voorkamer links was in de dagen van het Rode Kruis (tussen beide wereldoorlogen) de kamer van de Voorzitter, prins Hendrik, echtgenoot van koningin Wilhelmina. Achter zijn toenmalige werkplek hangt nog zijn portret, in 1915 geschilderd door Margaretha Payne Best. Nu is het de kamer van de Grootmeester van de Orde van Vrijmetselaren, de voorzitter van het hoofdbestuur van de Orde.
De kamer is gedecoreerd in Lodewijk XIV-stijl met voluten, rozetten en schelpen op het stucplafond en symmetrisch gesneden decoraties op de deuren. De schilderingen boven de deuren en op de schouw zijn van Johan Heinrich Keller en dateren uit 1750. In deze kamer zijn verder twee portretten van Grootmeesters te zien: Hermannus van Tongeren geschilderd door Willy Sluiter, en Louis Caron, geschilder door Max Nauta. Van Tongeren was de laatste Grootmeester vóór WO II. Door de Duitse bezetters is hij zonder enige aanklacht en zonder proces gevangen gezet. Hij stierf tenslotte in het concentratiekamp Sachsenhausen. De nazi’s beschouwden de Vrijmetselarij als een volksvijandige organisatie en verboden haar daar waar mogelijk. Caron heeft als eerste Grootmeester na de oorlog de organisatie weer opgebouwd. Aan de zijkant hangt een portret van A.F.L. Faubel, eveneens door Willy Sluiter; Faubel was tussen de wereldoorlogen Grootsecretaris van de Orde.

De grote achterkamer was in de tijd van het woonhuis de salon, de ontvangstkamer. Het plafond is in 1731 geschilderd door Mattheus Terwesten, met een mythologisch-allegorisch tafereel. De vogelstukken rondom zijn van Aart Schouman. Beide schilders waren beroemdheden in hun dagen en hebben in vele Nederlandse huizen hun kunstwerken achtergelaten. Er hangen hier ook schilderijen van Henri Dunant, de oprichter van het Rode Kruis, van Lodewijk Ernst, hertog van Brunswijk Wolfenbüttel en Johan Maurits, graaf van Nassau Siegen. In de tijd van het Rode Kruis was dit de Hoofdbestuurskamer en dat is zij nu weer voor de vrijmetselaren.
De tuinkamer aan het bordes was de eetkamer, omstreeks 1775 beschilderd door Hendrik Willem Schweickhardt, met taferelen van de vier jaargetijden, en een groot riviergezicht.
Het koetshuis achter in de tuin, is een van de weinige op de rij waarvan het exterieur in originele staat is gebleven. Hier zijn de verzamelingen van de Orde van Vrijmetselaren ondergebracht, bestaande uit archief, bibliotheek en museum. Er is een kleine expositie die een indruk geeft van de aard van de verzamelingen. De bibliotheek behoort tot de voornaamste ter wereld op zijn gebied, vooral door de aanwezigheid van de indertijd door prins Frederik aangekochte Kloss-collectie. De leeszaal en de expositiezaal zijn als regel alle werkdagen voor alle belangstellenden toegankelijk (telefonische afspraak noodzakelijk).

-----------

tags:
dag van de vrijmetselarij
landelijke monumentendag