Vrijmetselarij: Compareren als zoektocht naar wijsheid.

Auteur: Rudolph Kroon, Loge L'Union Frédéric,

In onze zogenaamde Open Loges, Tempel-bijeenkomsten waar wij inwijdingen e.d. hebben, komen wij ook in comparitie wekelijks bijeen in een soort vergaderzaaltje met ongeveer 15 tot 20 broeders.

Na de behandeling van allerlei verenigingsonderwerpen, start de eigenlijke Comparitie. Even voorbijgaande aan de verschillende taalkundige uitleggen van het woord "comparitie" komt het neer op het vergelijken van ideeën en meningen. Het naast elkaar plaatsen van verschillende invalshoeken en perspectieven met het doel het gesprek te verrijken. Wij proberen elkaar niet te overtuigen van ons eigen gelijk en wel omdat we beseffen dat niemand de volle waarheid kent en dat meerdere invalshoeken dan de eigen denkbaar zijn.

Het doet mij denken aan het Boeddhistische verhaal over de olifant en de blinde monniken . Een olifant wordt een boeddhistische tempel ingeleid en aan de aanwezige monniken wordt gevraagd wat is binnen gekomen. De ene monnik voelt aan de slurf en zegt dat het lang en flexiber is. De andere monnik voelt aan een slagtand en zegt dat het hard en glad is. Weer een ander monnik voelt aan de buik en zegt dat voor hem iets groots staat dat ruw is. Zo heeft iedere blinde monnik zijn eigen idee over wat de tempel ingebracht is. Iedere monnik geeft een stukje van de werkelijkheid weer; heeft een beetje gelijk maar gaven allemaal aan iets anders gezien te hebben. De monnik die de tand had gevoeld zei dat het een ploeg was. Degene die de slurf had betast meende dat een slang was binnengebracht.

De vrijmetselaar is zich bewust dat ook hij zijn beperkingen heeft en niet het absolute inzicht heeft en dat hij alleen zijn kennis en inzicht kan vergroten door goed te luisteren naar en respect te hebben voor (ogenschijnlijk) "afwijkende" meningen.

Wij houden dus geen twistgesprekken.Waarom zouden we. Er hoeft geen algemene conclusie getrokken te worden. Wij hoeven niet tot een gemeenschappelijke mening te komen. Wij allen zijn eigen-wijs en zoeken naar waarheid, naar wijsheid. Het over en weer naast elkaar leggen van ideeën inspireert mij en iedere andere broeder, individueel zijn pad naar wijsheid te vervolgen.

Natuurlijk zijn wij ook maar gewone mensen en hebben soms de neiging toch te discussiëren, toch de eigen mening boven die van een ander te stellen. Echter, zodra dat gebeurt, hamert de Voorzittend Meester van de loge af en corrigeert hij de betreffende broeder door hem op te roepen te compareren.

Soms als ik vergaderingen op kantoor mee maak, of  discussies in de politiek volg, waar soms de twitst overheerst, vangen op woorden, de eigen belangen prevaleren boven de inhoud, winnen belangrijker is dan een gezamenlijke zoektocht naar wijsheid, verlang ik weer naar de comparitie-avond, waar ik in alle vertrouwelijkheid en respect met mijn broeders van gedachte kan wisselen. Wij komen als broeders in Comparitie bijeen en gaan weer als broeders uiteen.
 
Terug naar startpagina