Ook dit jaar hebben wij ons weer mogen verheugen op een grote opkomst. Velen hebben een kijkje genomen in ons prachtige Ordegebouw en hebben de aanwezige vrijmetselaren de oren van het hoofd gevraagd over het pand en de vrijmetselarij.
Dank voor uw komst en voor de achterblijvers: volgend jaar kunt u de herkansing in en hopen wij u dan alsnog te mogen begroeten.
R.V.B. Kroon
De Grootmeester opent zijn monumentale deuren.
ordecentrum, museum en Haagse Loges
|
Grootmeester Willem S. Meyer |
Het nationale
hoofdkwartier van de Orde van Vrijmetselaren is gevestigd in dit grote
en schitterend ingerichte en gedecoreerde herenhuis. Grote kans dus dat u
op zaterdag 14 september de Grootmeester van de Orde tegen het lijf
loopt. Maar ook anderszins is het gebouw en het programma boeiend genoeg
om er te gaan kijken.
|
Voorgevel |
Programma
- Rondleiding door het historische ordegebouw
- Informatie over vrijmetselarij door leden van de Haagse Loges
- tentoonstelling in het achtergelegen koetshuis, waar het museum en de collecties zijn ondergebracht
- videopresentaties
- brochures
Tijden
Zaterdag 14 september, 10-17u
Zondag 15 september, 10-17u
Locatie
Prinsessegracht 27, ’s-Gravenhage (t.o. Malieveld)
Het Logegebouw aan de 2e Sweelinckstraat is 14 september gesloten.
De Loges presenteren zich aan de Prinsessegracht.
bijzonderheden
Dit in circa 1730 gebouwde pand is een gaaf bewaard gebleven
patriciërswoning. De bel-etage is grotendeels in oorspronkelijke staat
en heeft drie rijk gedecoreerde kamers. De linkervoorkamer is
gedecoreerd in een
|
Achtergevel |
prachtige Lodewijk XIV-stijl. De schilderingen boven
de deuren en de schouw dateren uit 1750. Het plafond in de achterkamer
uit 1731 is een allegorisch tafereel met in de hemel zwevende
mythologische figuren. Rond dit centrale plafondschilderstuk zijn vier
monochroom uitgevoerde hoekschilderstukken aangebracht met historische
of mythologische afbeeldingen. Het hoekstuk bij de toegangsdeur vanuit
de overloop van het trappenhuis stelt het begin van Vergilius
heldendicht Aeneïs voor: Aeneas vlucht uit het brandende Troje met op
zijn rug zijn vader Anchises en aan de hand zijn zoontje Ascanius. Boven
de deuren hangen vogelschilderijen gevat in een sierlijke rococolijst.
De Lodewijk XIV-schouwmantel heeft een boezem in rococostijl. De
voormalige eetkamer aan de tuinzijde bezit een complete
interieurafwerking in Lodewijk XVI-stijl en is rondom voorzien van
schilderingen uit 1779. In de geometrisch aangelegde tuin staat centraal een tuinvaas in de vorm van een zonnewijzer op een kunststenen sokkel.
Het pand was vanaf 1915 tot eind van de vorige eeuw het hoofdkwartier
van het Nederlandse Rode Kruis en is nu de hoofdzetel van de Orde van
Vrijmetselaren.
In het achterliggende koetshuis is het Cultureel Maçonniek Centrum
gevestigd. Hier kunt u kennis maken met het materiële erfgoed van de
Vrijmetselarij. Er is een tentoonstelling te bezichtigen over de
Vrijmetselarij in het dagelijkse leven, het thema van ‘de dag van de
vrijmetselarij’.
Informatie orde en museum
Klik op:
Orde van Vrijmetselaren
Cultureel Maçonniek Centrum Prins Frederik
informatie Haagse Loges
Klik op:
webstek Haagse Loges
|
Salon (grote achterkamer) |
|
Salon |
|
Tuinkamer / eetkamer |
|
Koetshuis waar het CMC (museum) in gehuisvest is. |
Foto's ontleend aan: http://www.miriamad.nl/Europa/Nederland/DenHaag/Vrijmetselaren/DenHaag_vrijmetselaars.html
Deze site geeft ook nadere info over het pand.
Voor uw gemak is deze tekst hieronder "geplakt".
Het huis Prinsessegracht 27 behoort tot een rij monumentale panden die
in de jaren 1705-1735 zijn gebouwd, als onderdeel van de “Nieuwe
Uitleg”, de eerste planmatige stadsuitbreiding van Den Haag. De bouw
was aan strikte voorschriften gebonden. De eenheid van stijl werd mede
bereikt doordat voor de verschillende panden dezelfde bouwers
verantwoordelijk waren: meester timmerman Jacob van Dijk en zijn
vakbroeder Johannis Swaartveger, Van Dijks halfbroer Johannes Wapperom,
meester metselaar, en Jan Baptist Luraghi, meester pleisterwerker en
steenhouwer. Zij waren op verschillende fronten actief en traden op als
projectontwikkelaar, aannemer en architect. Achter de huizen, aan de
Jan Evertstraat, kwam een rij koetshuizen, helaas niet ongeschonden
bewaard. Dit huis heeft nog wel zijn originele koetshuis.
Gebruiksgeschiedenis: 1729-1914 woonhuis; 1914-1993 hoofdkwartier
van het Nederlandse Rode Kruis; 1993-heden hoofdkantoor van de Orde
van Vrijmetselaren.
De Vrijmetselarij is een broederschap die in Nederland al meer dan 2,5
eeuw actief is. De huidige organisatie kreeg in 1756 vorm.
Vrijmetselaren zijn lid van een loge, een plaatselijke vereniging. De
Orde van Vrijmetselaren is de overkoepelende organisatie, een soort van
federatie van de loges. Het huis Prinsessegracht 27 is de zetel van
het Hoofdbestuur van de Orde en wordt als kantoorgebouw gebruikt. De
Haagse loges zijn elders gevestigd.
In de hal hangt een monumentale kroonluchter, vervaardigd door de
Amsterdamse zilversmid en vrijmetselaar G. Grevink. Deze werd in 1856
aan prins Frederik geschonken t.g.v. zijn 40 jarig ambtsjubileum als
Grootmeester van de Orde; vandaar ook de 40 lichtjes. Aan het begin van
WO II werd het door de Duitsers ontvreemd en al snel ter veiling
gebracht. Daar werd de kroon herkend en vervolgens gekocht door
Onderdenwijngaard (schuilnaam voor Polak), de heet stuk na de oorlog
terugbracht naar het Ordegebouw.
Een groot schilderij van Bas de Poorter (1813-1880) portretteert
prins Frederik als Grootmeester in vol ornaat en ten voeten uit. Prins
Frederik (1797-1881), zoon van Koning Willem I en jongere broer van
Willem II, was gedurende ruim 60 jaar Grootmeester van de Orde, van
1816 tot zijn dood. Hij is o.m. de grondlegger geweest van de fameuze
verzamelingen van de Orde. Dit portret werd rond 1870 geschilderd t.g.v.
zijn 70ste verjaardag.
De voorkamer links was in de dagen van het Rode Kruis (tussen beide
wereldoorlogen) de kamer van de Voorzitter, prins Hendrik, echtgenoot
van koningin Wilhelmina. Achter zijn toenmalige werkplek hangt nog zijn
portret, in 1915 geschilderd door Margaretha Payne Best. Nu is het de
kamer van de Grootmeester van de Orde van Vrijmetselaren, de voorzitter
van het hoofdbestuur van de Orde.
De kamer is gedecoreerd in Lodewijk XIV-stijl met voluten, rozetten
en schelpen op het stucplafond en symmetrisch gesneden decoraties op de
deuren. De schilderingen boven de deuren en op de schouw zijn van
Johan Heinrich Keller en dateren uit 1750. In deze kamer zijn verder
twee portretten van Grootmeesters te zien: Hermannus van Tongeren
geschilderd door Willy Sluiter, en Louis Caron, geschilder door Max
Nauta. Van Tongeren was de laatste Grootmeester vóór WO II. Door de
Duitse bezetters is hij zonder enige aanklacht en zonder proces
gevangen gezet. Hij stierf tenslotte in het concentratiekamp
Sachsenhausen. De nazi’s beschouwden de Vrijmetselarij als een
volksvijandige organisatie en verboden haar daar waar mogelijk. Caron
heeft als eerste Grootmeester na de oorlog de organisatie weer
opgebouwd. Aan de zijkant hangt een portret van A.F.L. Faubel, eveneens
door Willy Sluiter; Faubel was tussen de wereldoorlogen Grootsecretaris
van de Orde.
De grote achterkamer was in de tijd van het woonhuis de salon, de
ontvangstkamer. Het plafond is in 1731 geschilderd door Mattheus
Terwesten, met een mythologisch-allegorisch tafereel. De vogelstukken
rondom zijn van Aart Schouman. Beide schilders waren beroemdheden in
hun dagen en hebben in vele Nederlandse huizen hun kunstwerken
achtergelaten. Er hangen hier ook schilderijen van Henri Dunant, de
oprichter van het Rode Kruis, van Lodewijk Ernst, hertog van Brunswijk
Wolfenbüttel en Johan Maurits, graaf van Nassau Siegen. In de tijd van
het Rode Kruis was dit de Hoofdbestuurskamer en dat is zij nu weer voor
de vrijmetselaren.
De tuinkamer aan het bordes was de eetkamer, omstreeks 1775
beschilderd door Hendrik Willem Schweickhardt, met taferelen van de
vier jaargetijden, en een groot riviergezicht.
Het koetshuis achter in de tuin, is een van de weinige op de rij
waarvan het exterieur in originele staat is gebleven. Hier zijn de
verzamelingen van de Orde van Vrijmetselaren ondergebracht, bestaande
uit archief, bibliotheek en museum. Er is een kleine expositie die een
indruk geeft van de aard van de verzamelingen. De bibliotheek behoort
tot de voornaamste ter wereld op zijn gebied, vooral door de
aanwezigheid van de indertijd door prins Frederik aangekochte
Kloss-collectie. De leeszaal en de expositiezaal zijn als regel alle
werkdagen voor alle belangstellenden toegankelijk (telefonische
afspraak noodzakelijk).
-----------
tags:
dag van de vrijmetselarij
landelijke monumentendag