Vrijmetselarij in de Arabische wereld. Opkomst, ondergang en weer opkomst?

De vrijmetselarij is een de aarde omspannende broederschap die, als organisatie, haar wortels heeft in de tijd van de Verlichting. De tijd waarin het vrije denken van de mens centraal kwam te staan en het gezag van Kerk en Staat werd terug gedrongen. Vanzelfsprekend dat de vrijmetselarij door dictatoriale regimes met argusogen werd en wordt  bekeken en in sommige landen nu en vroeger (ook tijdens het Nazi-regime) werd verboden. Zo ook in diverse landen in het Midden Oosten. Thans zijn er ingrijpende gebeurtenissen in diverse dictatoriaal geregeerde Arabische landen waar het volk zich keert tegen de machthebbers. Zal dit leiden tot meer vrijheid en democratie voor het volk. Zal dit leiden tot meer tolerantie en vrijheid voor mensen om zich te verenigen, om hun eigen geloof te belijden etc? Ten slotte, niet onbelangrijk: zullen de huidige ontwikkelingen ook leiden tot hernieuwde bloei van vrijmetselaars loges in die regio? Ik hoop het van harte. ieder mens moet het recht hebben in het leven zijn eigen weg te gaan.
Op het internet kwam ik  het navolgende artikel tegen over de opkomst en neergang van de vrijmetselarij in het Midden Oosten tegen wat ik u niet wilde onthouden.

Rudolph Kroon
-----------
Na de oprichting in 1717 van de Engelse Grote Loge in Londen, verspreidde de speculatieve vrijmetselarij zich in snel tempo over de wereld. Zo werd in 1730 in Calcutta de eerste loge in India gesticht. Met name de havensteden in de Britse koloniën fungeerden als knooppunten voor de verspreiding van de vrijmetselarij. Agenten van handelsbedrijven zorgen ervoor dat de vrijmetselaarsloges in Aziatische en Afrikaanse gebiedsdelen van het Britse Rijk met elkaar in contact stonden. Bovendien ontpopten veel gouverneurs, legerofficieren en diplomaten van het Britse Rijk zich tot actieve leden van de vrijmetselaarsloges. Na de Franse Revolutie (1789) speelden de Franse loges een grote rol in de ontwikkeling van de vrijmetselarij binnen het Ottomaanse rijk, en vormde de Franse Revolutie een belangrijke aansporing tot het verspreiden van verlichte ideeën over vrijheid, wetenschap en het bediscussiëren van de verhouding tussen religie en politiek. Een andere aanzienlijke factor had betrekking op is de esoterische stromen en scholen die contact zochten met het oosten door Brits kolonialisme en de expeditie van Napoleon. Al deze ontwikkelingen leidden tot een terugkeer van de vrijmetselarij naar haar oude wortels in de oude beschavingen. De Arabische vrijmetselarij was in de 19e eeuw verdeeld tussen de Engelse conservatieve reguliere vrijmetselarij en de Franse liberale seculiere vrijmetselarij. Veel invloedrijk figuren en machthebbers sloten zich bij de loges aan. De aristocratische en hoge maatschappelijke klasse hadden de reguliere conservatieve Engelse loges gekozen, terwijl de intellectuelen en de middenklasse zich aansloten bij de liberale onreguliere Franse loges. De Engelse loges werden beschouwd als minder revolutionair dan de Franse. Een deel van de Arabische vrijmetselaars beschouwden de vrijmetselarij eerder als een nieuwe trend dan een op de inhoud gerichte esoterisch sociëteit. De elite uit de Arabische landen begon pas aan het einde van de negentiende eeuw aandacht te krijgen voor de vrijmetselarij en de ideeën van de Europese Verlichting. Het ging veelal om verlichte burgers, prowesterse en premoderne intellectuelen.



Bovendien werd de vrijmetselarij gestigmatiseerd als een werktuig in de handen van het zionisme en imperialisme. De kritiek en beschuldigingen betroffen toen de verbinding tussen het maçonnieke intellect, symbolen en rituelen met het zionisme. Bovendien werden de maçonnieke loges regelmatig ervan beschuldigd met de westerse koloniale mogendheden samen te spannen tegen de militaire elite .

De oude monarchale machthebbers kregen van de militaire elite het verwijt de politieke onafhankelijkheid te belemmeren. In een groot aantal Arabische landen werden deze monarchieën ten val gebracht door militaire autocratische regimes.

Na een lang proces van bloei binnen de bourgeoisie en intellectuele kringen, werd de vrijmetselarij in de arabische landen uiteindelijk in de 2e helft van de 20ste eeuw verboden.

De vervolging van de vrijmetselarij had consequenties voor het culturele en intellectuele leven in de Arabische landen. De maçonnieke loges konden zich steeds minder profileren als centra voor intellectuele vorming. Daarbij speelde mee dat de vrije media aan banden werden gelegd en vervolgens in handen kwamen van de militaire regimes. Sindsdien mondde de repressie tegen de vrijmetselarij uit in een compleet verbod van de loges. Bovendien maakten de dramatische politieke veranderingen in het Midden Oosten gedurende de 20ste eeuw de vrijmetselarij onmogelijk om stevige wortels te schieten.

De vrijmetselarij werd altijd en snel beïnvloed door elke verandering in de regeringsvorm, naast de persoonlijke relaties van de heerser met andere landen. Het onafhankelijkheidselement was erg zwak, hetgeen leidde tot onstabiele obediënties en ordes in die landen. De politieke omstandigheden speelden een grote rol bij de ontwikkeling van de maçonnieke beweging in die landen. 

(Bron: http://sites.google.com/site/vrijmetselarijmiddenoosten/de-vrijmetselarij-in-de-moderne-tijd  )


naar startpagina